Miroljub Todorović rođen je
5. marta 1940. godine u Skoplju. Ratne godine
proveo je kao izbeglica, sa majkom učiteljicom
i sestrom, u mestima oko Velike Morave. Osmogodišnju
školu učio je u Ćićevcu, Obrežu kod Varvarina
i Lučini kod Stalaća. Godine 1954. sa porodicom
prelazi u Niš gde završava gimnaziju.
Prvu pesmu objavio je još kao učenik osnovne škole
1953. godine u beogradskom časopisu ''Pionir''.
Prve ''ozbiljne'' pesme objavljuje, kao učenik
gimnazije ''Stevan Sremac'', u niškom književnom
časopisu ''Gledišta'' (1958), radio Nišu, niškim
Narodnim novinama, sarajevskom ''Životu'' i zagrebačkom
''Poletu''.
Bio je član niškog književnog društva ''Nestor
Žučni'' koje mu je objavilo i prvu knjigu, poemu
''Planeta'' 1965. godine. Kao književnik i umetnik
formirao se u krugu niških stvaralaca, kada se
u njemu i rodila ideja o scijentizmu (signalizmu).
Diplomirao je na pravosudnom odseku Pravnog fakulteta
u Beogradu 1963. godine. Jedno vreme studirao
je i na trećem stepenu istog fakulteta Međunarodno
javno pravo. Kao član redakcije studentskog lista
za kulturu ''Vidici'' učestvuje u studentskoj
pobuni 1968. Tada je njegova pesma ''Koračnica
Crvenog univerziteta'' umnožena u više hiljada
primeraka i aklamacijom na studentskom zboru u
zgradi Filozofskog fakulteta prihvaćena kao himna
Beogradskog univerziteta.
Sa grupom stvaralaca 1969. osniva neoavangardni
književno-umetnički pokret signalizam, a sledeće
godine pokreće Internacionalnu reviju ''Signal''.
Radio je kao novinar, profesor u srednjoj školi,
sekretar redakcije, urednik časopisa i kao savetnik
za međurepubličku i međunarodnu kulturnu saradnju
u Ministarstvu kulture Republike Srbije. Godine
1982. odlazi u penziju i u potpunosti se posvećuje
književnom i umetničkom radu.
U braku je sa Dinkom Todorović (rođena Petrović,
u Bijeljini 1949), profesorkom fizike. Sin Viktor
(1975), kao student molekularne biologije, učestvuje
u Studentskom protestu 1996/97. Na predlog Studentskog
parlamenta 1997. izabran je za studenta prorektora
Beogradskog univerziteta što ondašnja vlast nije
priznala. Posle završetka studija, (kao student
generacije), i jednogodišnjeg rada u Institutu
za molekularnu genetiku i genetičko inženjerstvo,
Viktor 1999. odlazi u Ameriku gde doktorira sa
tezom ''CCN1 (CYR61): A NOVEL EXTRACELLULAR MATRIX
INDUCER OF CELL DEATH''. Sada je na post.doc.
studijama na Northwestern University u Čikagu.
Oženjen je sa Carrie Franzen, takođe, doktorom
genetike, s kojom ima kćer Maju. Nasmešenim likom
trogodišnje Maje Todorović, ukolažiranim u vizuelnu
pesmu ''Vreme signalizma – The Times of Signalism''
otvara se ovaj sajt Miroljuba Todorovića.
Objavljene knjige poezije:
Planeta (1965), Signal (1970),
Kyberno (1970), Putovanje u Zvezdaliju
(1971), Svinja je odličan plivač (1971),
Stepenište (1971), Poklon-paket
(1972), Naravno mleko plamen pčela (1972),
Trideset signalističkih pesama (1973),
Gejak glanca guljarke (1974), Telezur
za trakanje (1977), Insekt na slepoočnici
(1978), Algol (1980), Textum
(1981), Čorba od mozga (1982), Gejak
glanca guljarke (drugo prošireno izdanje,
1983), Chinese erotism (1983), Nokaut
(1984), Dan na devičnjaku (1985), Zaćutim
jeza jezik jezgro (1986), Ponovo uzjahujem
Rosinanta (1987), Belouška popije kišnicu
(1988), Soupe de cerveau dans l Europe de
l Est (1988), Vidov dan (1989),
Radosno rže Rzav (1990), Trn mu crven
i crn (1991), Ambasadorska kibla
(1991), Sremski ćevap (1991), Dišem.
Govorim (1992), Rumen gušter kišu pretrčava
(1994), Striptiz (1994), Devičanska
Vizantija (1994), Glasna gatalinka
(1994), Ispljuvak oluje (1995), U
cara Trojana kozje uši (1995), Planeta
(zajedno sa poemom Putovanje u Zvezdaliju
drugo prošireno izdanje, 1995), Smrdibuba
(1997), Zvezdana mistrija (1998) Električna
stolica (1998), Recept za zapaljenje
jetre (1999), Azurni san (2000),
Pucanj u govno (2001), Gori govor
(2002), Foneti i druge pesme (2005),
Paralelni svetovi (2006), Plavi vetar
(2006), Rana, reč i pesma
(sa Dejanom Bogojevićem, 2007), Zlatno runo
(2007), Ljubavnik nepogode, ( 2009),
Svinja je odličan plivač i druge pesme,
(2009), Glad za neizgovorljivim (2010),
Kiborg (2013), Pandorina kutija
(2015), Lovac magnovenja (2015).
Knjige proze: Tek
što sam otvorila poštu (epistolarni roman,
2000), Došetalo mi u uvo (šatro priče,
2005), Dnevnik 1982. (2006), Prozor
(snovi, 2006), Šatro priče (2007), Laj
mi na đon, Internet izdanje, (2007), Šoking-blu
(šatro roman, 2007), Kisnem u kokošinjcu
(šatro žvake, 2008), Boli me blajbinger
(šatro roman, 2009), Torba od vrbovog pruća
(2010), Dnevnik signalizma 1979 - 1983
(2012), Dnevnik 1985 (2012).
Knjige eseja i polemika: Signalism
(na engleskom,1973), Signalizam (1979),
Štep za šumindere (1984), Pevci sa
Bajlon-skvera (1986), Dnevnik avangarde
(1990), Oslobođeni jezik (1992), Igra
i imaginacija (1993), Haos i Kosmos
(1994), Ka izvoru stvari (1995), Planetarna
kultura (1995), Žeđ gramatologije
(1996), Signalism Yugoslav creative movement
(na engleskom,1998), Miscellaneae (2000),
Poetika signalizma (2003), Tokovi
neoavangarde (2004), Jezik i neizrecivo (2011),
Vreme neoavangarde (2012), Stvarnost i utopija
(2013), Nemo propheta in patria (2014).
Knjige
za decu: Miš u obdaništu
(2001), Blesomer (2003).
Antologije:
Signalistička poezija (1971), Konkretna,
vizuelna i signalistička poezija (1975),
Yougoslavie et Catalans (1978), Mail
Art - Mail Poetry (1980).
Bookworks:
Fortran (1972), Approaches (1973),
Signal-Art (1980), Zlatibor
(1990), Šumski med (1992).
Poezija, eseji i intermedijalni radovi Miroljuba
Todorovića objavljivani su na više jezika u antologijama,
zbornicima, katalozima, listovima i časopisima:
u Italiji, Mađarskoj, Austriji, Nemačkoj, Francuskoj,
Španiji, Portugaliji, Švajcarskoj, Češkoj, Poljskoj,
Litvaniji, Švedskoj, Rusiji, Finskoj, Islandu,
Velikoj Britaniji, Danskoj, Holandiji, Belgiji,
SAD, Kanadi, Meksiku, Urugvaju, Brazilu, Novoj
Kaledoniji, Južnoj Koreji, Japanu i Australiji.
Kao umetnik imao je dvanaest samostalnih izložbi:
(Likovni salon, Niš, 1969.; Galerija Ateljea 212,
Beograd, 1969.; Likovni salon Trbine mladih, Novi
Sad, 1969.; Galerija Doma omladine, Beograd, 1970.;
Galerija Studentskog kulturnog centra, Beograd,
1973.; Salon Muzeja savremene umetnosti, Beograd
1984.; Art Gallery, San Francisco, 1997., itd.)
Izlagao je i na preko šest stotina kolektivnih
međunarodnih izložbi crteža, kolaža, vizuelne
poezije, mejl-arta i konceptualne umetnosti: (Muzej
savremene umetnosti, Beograd, 1970; Galeria Sum,
Reykjavik, 1972; Galerija suvremene umjetnosti,
Zagreb, 1974; Kyoto Municipal Museum of Art, Kyoto,
1974; Van Gogh Museum, Amsterdam, 1975; Aiichi
Art gallery, Nagoya, 1975; National Art Gallery,
Wellington, Novi Zeland, 1976; CAYC Gallery, Buenos
Aires, 1977; Palazzo Strozzi, Firence, 1978; Gallery
Maki, Tokyo, 1980; XVI Bienal de Sao Paulo, Sao
Paulo, 1981; galleria Apolinaire, Milano, 1981;
Kwan Hoon Museum of Arts, Seul, 1982; Umetnički
paviljon ‘’Cvijeta Zuzorić’’, Beograd, 1982; Vanham
galleria, Helsinki, 1983; 25 oktobarski salon
likovnih I primenjenih umetnosti, Beograd, 1984;
Kunstverein, Stadt Museum, Kassel, 1984; Centre
Culturel Kanak, Noumea, Nouvelle Caledonie, 1986;
Art Pool, Budapest, 1989; Scene jezika, Galerija
ULUS, Beograd, 1989; Galerija kulturnog centra,
Beograd, 1992; Yu Mail Art, Muzej savremene umetnosti,
Beograd, 1994, Staatlishes Musem, Schwerin, 1996;
‘’Poesia totale’’, Mantova, 1998; Culturcentrum,
Brugge, 1999; galerij c. de vos, Aalst, Belgija,
2002; itd).
Zastupljen je u Biografskom leksikonu ''Srbi koji
su obeležili XX vek (pet stotina ličnosti)'',
''Serbs who marked the 20th Century (five hundred
persons)'', Beograd, 2006.
Odlukom Vlade Republike Srbije, decembra 2007.
godine, dobio je posebno priznanje za doprinos
nacionalnoj kulturi Srbije (nacionalna penzija).
O radu Miroljuba Todorovića i signalizmu odbranjene
su tri doktorske disertacije (Jagelonski univerzitet
u Krakovu, Poljska, 1980; Filološki fakultet
u Beogradu 1991; Flozofski fakultet u Kosovskoj
Mitrovici, 2002), objavljeno je dvadesetak monografskih
publikacija i više od 2.700 prikaza, eseja i
studija.
Nagrade:
‘'Pavle Marković Adamov'' 1995. godine za poetski
opus i životno delo,
''Oskar Davičo'', za najbolju knjigu objavljenu
u 1998. godini (Zvezdana mistrija),
''Todor Manojlović'' 1999. godine, za moderni
umetnički senzibilitet,
''Vukova nagrada'' 2005. godine, za izuzetan
doprinos razvoju kulture u Srbiji i na svesrpskom
kulturnom prostoru,
Nagrada Vukove zadužbine 2007. za umetnost za
zbirku poezije Plavi vetar,
Nagrada ''Zlatno slovo'' 2008. za knjigu Šatro
priče u izdanju Srpske književne zadruge
kao najbolje knjige kratke proze objavljene
u 2007. godini,
Priznanje Krleža za životno delo 2010,
Povelja za životno delo Udruženja književnika
Srbije 2010.
''Zlatni beočug'' za trajni doprinos kulturi
Beograda 2011.
|
